Àpi-fèr
Smyrnium olusatrum
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi-bouscas.
Noms en français : Maceron, Maceron potager.
Descripcioun :Se rescontro pulèu dins li relarg pas trop liuen de la mar nostro, mounte trachis proche dis oustau e dins li baragno. Es uno grando planto, forto, emé la cambo boutisso en li fueio 3 cop divisado en 3 fueioun. Lou brout (oumbello) caup de 5 à 15 rai. Lou fru èi negre un cop madur, de 5 à 7 mm.
Usanço :Es uno bono planto cultivado desempièi de tèms e un pau óublidado. Tout se pòu manja dins la planto, cue o crus : la racino, li fueio, li pecou, li flour (chaplado dins l'ensalado), li tijo (pelado). Èi peréu di proun vertuouso, ajudo à la digestioun e à manja, fai pissa, èi bono contro lou mau d'os. Tambèn l'àpi-fèr èi depuratiéu...
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1,5 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Smyrnium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Abriéu à jun
Liò : Baragno
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Smyrnium olusatrum L., 1753
Queirello(-pudènto)
Carex foetida
Cyperaceae
Àutri noum : Moutouso, Sagneto.
Nom en français : Laîche fétide.
Descripcioun :La queirello-pudènto trachis en mato flaco o en loungour dins li palun e coumbo à nèu de mountagno. Li fueio, plano, soun larjo de 2,5 à 3 mm. Fai de pichòtis enflourejado, mai o mens redouno de 1 à 2 cm, d'espigueto sarrado e pas despassado pèr li bratèio. Lis escaume soun bruno, lis utriculo à dous estigmato an un bè de 1 à 1,2 mm di dos dènt. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour .
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 5 à 30 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Carex
Famiho : Cyperaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1 à 2 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1600 à 3000 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Palun de mountagno
- Coumbo à nèu
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Carex foetida All., 1785